ALTYAZI ÇEVİRİSİNDE KARŞILAŞAN SORUNLAR (C. AYTMATOV’UN “SELVİ BOYLUM AL YAZMALIM” ADLI ESERİNDEN UYARLANAN FİLM ÖRNEĞİNDE)

Abstract

Son zamanlarda film sektörü hayatımızın bütün alanlarına girdiğini görmekteyiz. Özellikle, filmler aracılığıyla toplumların milli şuuru, adetleri, karakterleri, yaşam tarzı, gelenekleri, değerler sisteminin büyük bir seviyede etkilendiğini görmek mümkündür. Bundan dolayı ülkelerin ve toplum üzerinde çalışma yapanların film içeriklerinin toplum ihtiyaçlarına uyumlu olup olmadığı
konusunda titizlikle davranmaları gerektiği kendiliğinden belli olur. Film bir halkın kültürünü yansıtmakla birlikte o halkın gelenek görenek, yaşam tarzı, davranış biçimlerini açık bir şekilde seyircilere sergiler. İşte bu durumda kaynak dilden erek dile filmleri aktarırken iki kültür arasında iletişim sıkıntısının ortaya çıktığı görülebilir. Çünkü erek kültürün davranış tarzları, insan beden hareketleriyle filmde geçenlerin arasında her zaman uyumluluk görülmez. Filmlerin iki kültür arasında seslendirme bakımından birbirine çok benzer olduğunu yansıtmaya çalışan dublaj filmlerin yanı sıra film çevirilerinde altyazı olarak adlandırdığımız filmlerin sayısının çoğaldığı bir devirde yaşamaktayız. Bundan dolayı film çevirilerinde altyazının da iletişim verisini ikinci kültüre yansıtmasında olmazsa olmaz etkisinin olduğu ortaya çıkmaya başlar. Çalışmamız aracılığıyla film çevirilerinde bu altyazı sorunları,
kuramsal temelleri ve iki film incelemesi örneğinde altyazılı filmlerin nasıl olması gerektiği konusunda sorularımıza cevap bulmaya çalışmaktayız. Bunun için klasik filmlerin içinde yer alan Türkiye Türkçesinde çekilmiş olup “Selvi Boylum Al Yazmalım” Kırgızca altyazısını inceleme süzgecinden geçirmiş bulunmaktayız.